Israëlische luchtmacht houdt grootste oefening ooit

Onder de noemer van Blue-Flag 2017 oefende de IAF (Israeli Air Force) van 2 tot en met 16 november 2017 met zeven bondgenoten. Voor deze grote oefening was de hele zuidelijke helft van Israël (grofweg ten zuiden van de lijn Tel Aviv - Jeruzalem) gesloten voor al het overige vliegverkeer. Tijdens de gevlogen missies was dit luchtruim voor de deelnemers ongelimiteerd beschikbaar, zonder hoogte- of snelheidsrestricties.
 

Doel

661         Lockheed C-130J Hercules             103sq


Deelnemers
De oefening Blue-Flag is een tweejaarlijkse terugkerende luchtmacht oefening en was dit jaar voor de derde keer en groter dan ooit. Deden er in 2013 slechts drie bevriende luchtmachten mee, in 2015 waren dat er vier en nu dus zeven. De deelnemende landen waren Griekenland (4x F-16C/D Block 52+), Verenigde Staten (6x F-16C/D Block 40), Polen (5x F-16C/D Block 50), Italië (5x Tornado IDS) en als nieuwkomers verwelkomde men Duitsland (6x Eurofighter EF-2000), Frankrijk (4x Mirage 2000D) en India (1x C-130J).
Op India na vaardigden alle landen gevechtstoestellen af; India nam deel met een Lockheed C-130J Hercules transportvliegtuig met 45 special forces van hun Gurad Commandos aan boord. Israël deed zelf mee met de 10x F-16C, 6x F-16I, 10x F-15A/B/C/D, Gulfstream G550, C-130, helikopters en UAV’s (drones).

 

Bij de deelnemende toestellen van de IAF zaten een paar exemplaren met ruime gevechtservaring. Er waren een paar F-15's met zogenaamde kill-markings van Syrische toestellen en/of precisiebombardementen. De kroon spande de hier boven en onder afgebeelde 802 F-15A Panter. Dit toestel heeft niet minder dan vier Syrische MiG neer gehaald. Op 9 juni 1982 vielen een MiG-23 en een MiG-21 van de Syrische luchtmacht ten prooi aan deze F-15A Baz en een dag later werd nog eens twee Syrische MiG-23's uitgeschakeld. In april 1994 raakte deze F-15A overigens zwaar beschadigd bij een noodlanding. Voor een slordige USD 17 miljoen (!) is de kist weer opgelapt en vliegt nog steeds.
 



Met name de deelname van Duitsland mag bijzonder genoemd worden, gezien de alom bekende geschiedenis. De tijden zijn hierin gelukkig ten goede gekeerd en men kan nu met elkaars luchtmachten op vriendschappelijke wijze oefenen en ervaringen uitwisselen. Voor het eerst opereerden Duitse gevechtstoestellen vanaf Israëlisch grondgebied.

Ovda
Alle toestellen - op de Indiase Hercules na, die de eerste week vanaf Nevatim vloog - opereerden tijdens Blue-Flag vanaf de Air Force Base Ovda. Dit veld is operationeel sinds 1982 en ligt in het uiterste zuiden van Israël en het is (nog) een gedeeld civiel/militair vliegveld.
Buiten deze oefening is Ovda momenteel de tweede internationale luchthaven naast Ben Gourion bij Tel Aviv. Tijdens Blue-Flag werden alleen alle civiele vluchten geweerd en moesten maatschappijen als Ryanair en WizzAir hun heil ergens anders zoeken of hun vluchten opschorten.
De functie voor civiel gebruik gaat Ovda overigens in 2018 verliezen. Dan wordt de nieuwe luchthaven bij Eilat, genaamd Ramon Eilat International Airport, geopend. Deze luchthaven met een baan van 3.600 meter kan flink meer vluchten afhandelen voor Eilat. Naast het civiele deel van Ovda gaat ook de oude luchthaven midden in de stad Eilat dan dicht.

 

455         F-15D Baz            133sq


Er werd tijdens Blue-Flag doorgaans 2x per dag gevlogen (van zondag tot en met donderdag) door de “Blue Force”, een ochtend- en een middagmissie. Ook werd er 3x ’s avonds gevlogen. De missies duurden niet erg lang: gemiddeld was een toestel binnen 1 tot 1,5 uur weer terug “op het dek”.

Tijdens de oefeningen werd ook zorggedragen voor de verdediging van het vliegveld zelf. Daarvoor was een Patriot battery opgesteld. Dit is een wapensysteem met luchtafweerraketten tegen aanvallende vliegtuigen of raketten. Tijdens Blue-Flag 2017 werd de werking van het systeem kort uitgelegd door de Israëlische commandant van deze battery. Ook Nederland heeft dit afweersysteem in gebruik.

 

309         F-16C Block 30 Barak       115sq    Flying Dragons
 

Flying Dragons

Tijdens de missies werden complexe aanvalsdreigingen gesimuleerd door de agressors van de tegenstander, genaamd “het rode leger”. Dit kunnen bedreigingen zijn door vliegtuigen maar ook door SAM (Surface-to-Air-Missile) batterijen.
Voor deze dreiging zorgde het 115sq dat gebaseerd is op Ovda. Dit is het eigen agressor squadron van de IAF en zij beschikken als enige squadron binnen de Israëlische luchtmacht over zowel vliegtuigen, helikopters als grondmaterieel. De bijnaam van dit squadron is “The Flying Dragons”. Hun F-16’s zijn te herkennen aan een draak in de staart.
Er is bij Blue-Flag uiteindelijk niet sprake van een winnaar of verliezer. Het gaat om het vergroten van de vaardigheden en dat alles binnen een veilig kader. Voor die veiligheid zijn de agressors in beginsel verantwoordelijk; zij bepalen de mate van dreiging en zien toe op een verantwoorde afwikkeling van de scenario’s in de lucht.


344         F-16C Block 30 Barak       115sq    Flying Dragons
 

Leiding

Verloop oefening
De opbouw van Blue-Flag is vooraf bepaald. In de eerste dagen worden vooral vluchten gemaakt om vertrouwd te raken in het Israëlische luchtruim en met de procedures. Er moet nauwkeurig gevlogen worden. Vooral in het zuiden zit je namelijk zo boven Jordanië of Egypte. Hierop volgt de DCA-fase, daarbij worden Defensive Counter Air missies gevlogen oftewel verdedigingsmissies.
Daarna wordt de druk langzaam opgevoerd tegen het einde van de eerste week met zogenaamde “BvB” missies, Blue-versus-Blue. Er zijn dan nog geen agressors in het spel. Die komen in de tweede week aan bod en dan wordt het zweten voor de vliegers.
De agressors zullen het uiterste van de “Blue-Force” vragen. De laatste drie dagen gaat het echt los: twee dagen wordt een SFE (Small Force Exercise) gevlogen en de laatste dag een LFE (Large Force Exercise). Op de laatste dag wordt de meest ingewikkelde gevechtssituatie nagebootst, waarbij voor iedere deelnemende luchtmacht een uitdagende taak is weggelegd in het voorgeschotelde scenario.

Vergelijkbaar
Een oefening van deze omvang en complexiteit in deze regio is zonder meer bijzonder te noemen. Er zijn slechts een beperkt aantal vergelijkbare oefenmogelijk-heden wereldwijd. De bekendste is waarschijnlijk wel de Red-Flag op Nellis in Nevada (USA), maar ook de afgeleide daarvan; Red-Flag Alaska met trainingen in het hoge, koude noorden. In Turkije kennen we Anatolian Eagle en laten we ook de oefening Frisian Flag niet vergeten. Hierbij oefenen jaarlijks vanaf Leeuwarden diverse luchtmachten in een groot gebied boven de Noordzee. Tot slot is nog de Tiger-meet te noemen, waarbij luchtmachten van diverse landen met elkaar oefenen in diverse soorten missies.
 

676         Gulfstream GV Nachshon Shavit    122sq

In de keuken

Van de oefening Blue-Flag was tot op heden nog niet zoveel beeldmateriaal beschikbaar. In 2013 was er een bescheiden persmoment en in 2015 was dat er in het geheel niet. Dit jaar mochten afgevaardigden van de (internationale) pers een dagdeel van de oefening bijwonen. Dat leverde fraaie beelden op van de deelnemende toestellen in de ruige omgeving van de Negev woestijn. Het gaf een uniek kijkje in een bijzondere keuken!
Er was een persdag georganiseerd op woensdag 8 november. Ongeveer 50 fotojournalisten van over de hele wereld verzamelden zich aan de poort van de basis. Daar werd men ontvangen met een aantal presentaties over de oefening. Dit was keurig verzorgd met een natje en een droogje voor de aanwezigen.
Vervolgens werd het gezelschap langs een van de twee parallelle banen afgezet. Hier kon men een groot deel van de enige missie bij daglicht die dag vastleggen. Later zou er nog een avondmissie uitgevoerd worden.
In korte tijd startten van de deelnemende landen twee of meer toestellen. Men gebruikte beide banen 03L/21R en 03R/21L in beide richtingen. Vooral 03R/21L lag wat ver weg en met de heatwaves in de woestijn was het lastig om de toestellen op die baan vast te leggen. Maar niet getreurd, er bleven nog voldoende andere prima foto-opties over.
Na ruim een uur werd de delegatie verzocht weer in de bus te stappen. Dat het gezelschap daarbij zo'n 30 minuten vertraging opliep door een ogenschijnlijk missende fotograaf en omdat men voorrang moest verlenen met de bus aan voorbij taxiënde kisten, was natuurlijk geen probleem.



30+77    Eurofighter EF-2000(T)     TLG73

 

4056      F-16C Block 52   31 BLT

 

4071      F-16C Block 52   32 BLT

 

013         F-16C Block 52   335 Mira

 

88-0443 / AV        F-16C Block 40   510th FS


355         Beech A36 Chofit (Bonanza)           135sq


560         F-15C Baz            106sq


823         F-16I Sufa             107sq

 

840         F-15C Baz            106sq


881         F-16I Sufa             107sq

 

MM7021 / 6-20    Tornado ECR MLU            155° Gruppo ET

 

641 / 3-JW            Dassault Mirage 2000D    EC03.003

 

754         F-16A     Preserved


010         IAI Kfir C7             Ex 144sq              Gate Guard


115         Bell AH-1G Tzefa                Preserved

Tekst en foto's: Berend Jan Floor