Er zijn van die gelegenheden, waar je ooit graag een keer bij aanwezig wilt zijn, maar waar je door tijdgebrek of timing niet aan toekomt. In mijn geval betrof dit tot voor kort de CRUZEX oefening die al enige jaren in november in Natal in Brazilië wordt gehouden. Zo ook dit jaar, en wel van 4 tot en met 15 november 2013. Het lag aanvankelijk niet in de bedoeling er naartoe te gaan, maar ik was in de gelukkige omstandigheid gedurende de oefening het veld op te mogen om te fotograferen.
Na er een nachtje over geslapen te hebben heb ik toch maar een ticket gekocht en een hotel en auto geboekt om op zondag 3 november via London-Heathrow en Rio de Janeiro-Galeao naar Natal-Augusto Severo te vliegen.

Na ruim 24 uur onderweg te zijn geweest, kwam ik op maandag 4 november aan in Natal, zonder koffer wel te verstaan. Niet erg comfortabel als je vanuit een koud Nederland in je winterkleding in een broeierig Brazilië aankomt. Na veel navragen heb ik mijn koffer maar even gelaten voor wat ie was en mijn auto opgehaald om naar mijn hotel in de stad te rijden. Daar aangekomen ben ik eerst maar naar het dichtstbijzijnde winkelcentrum gelopen voor de hoognodige spullen om de eerste dag door te komen.

Dat deze oefening als een magneet op luchtvaartenthousiasten werkt, bleek al in het winkelcentrum waar ik de eerste Nederlanders ontmoette. De totale Nederlandse enclave bestond uit ca. 20 tot 30 man, en dat op een totaal van zo’n 80 to 100 personen.

De oefening

CRUZEX, of CRUZEX flight (Cruzeiro do Sul Exercise) is een multinationale oefening, georganiseerd door de Braziliaanse luchtmacht en vond eerder plaats in de jaren 2002, 2004, 2006, 2008, 2010, en 2012. Met uitzondering van 2002 en 2006, vonden alle edities plaats in Natal RN (Rio Grande do Norte). Het doel is te oefenen in hedendaagse oorlogssituaties, maar ook om samen te kunnen werken en ervaringen uit te wisselen. De vliegactiviteiten vinden plaats boven de Atlantische Oceaan en boven dunbevolkte gebieden boven de staten Rio Grande do Norte, Ceara, Paraiba en Pernambuco. Er wordt tijdens de oefening niet met live munitie geschoten.

De editie van 2013 leverde deelnemers op uit acht landen: Brazilië, Canada, Chili, Colombia, Ecuador, Uruguay, USA en Venezuela. Vooral de deelname van zowel de USA als Venezuela was een niet voor de hand liggende combinatie. Oorspronkelijk zou ook Argentinië deelnemen, helaas is dit de week voor aanvang gecanceld. Grote afwezige was de Franse afvaardiging, die in tegenstelling tot afgelopen jaren dit jaar niet deelnamen aan de oefening. 

Het behoeft geen toelichting dat het hier een wel heel exotische deelnemersveld betreft met types die je vandaag de dag niet snel meer zult aantreffen, en al helemaal niet samen op één locatie. De tankers vliegen hun missies vanaf de internationale luchthaven van Recife en bezoeken Natal niet tijdens de oefening.

Op zaterdag 9 november, de dag dat ik weer naar huis zou vliegen (met koffer; die was uiteindelijk na veel omzwervingen op dinsdag alsnog gearriveerd) was er nog een open dag. Deze wordt elke keer gehouden in het tussenweekend van de oefening. Mij was verteld dat dit weinig om het lijf had, een zo goed als onfotografeerbare static en geen vliegbewegingen maar . . . Ik moest er toch zijn om weer terug te vliegen en de ingang van Natal Airbase ligt naast de luchthaven terminal. Tot ieders verbazing was de static heel behoorlijk en werd er ook nog gevlogen door Braziliaanse Northrop F-5EM Tiger II’s en Embraer A-29B en A-29A Super Tucano’s alsmede een Sikorsky UH-60L Black Hawk. Dit was toch wel het toefje op de taart en maakte het plaatje compleet.

Om 12.00 was het toch echt tijd om mijn auto in te leveren en in te checken voor mijn lange reis naar huis.
Na wederom bijna 24 uur onderweg te zijn geweest, via Sao Paulo-Guarulhos en London-Heathrow, landde ik zondagavond 10 november weer op Schiphol, terugkijkend op een geweldige week vol exoten.

Credits: Forca Aerea Brasileira, Lt Humberto, Airliners.net, Scramble Database